ÇevreBilgileri

ŞEHİRLERDE ÇİM ALANLAR VE SU TÜKETİMİ

 Çimlerin Genel Durumu

Çimler susuz yaşayamazlar. Genellikle yağmur suları çimlerin beslenme ihtiyacını karşılarlar. Ancak yağışların azaldığı ilkbahar sonu ve yaz aylarında çimlerin suya ihtiyaçları artar. Bu nedenle çim sulaması özel bir ilgi ister, sulamanın zamanı ve miktarı çok önemlidir.
Ayrıca en önemli hususlardan birtaneside toprak yapısıdır. Kumlu ve hafif topraklar, killi ve ağır topraklardan daha çok suya ihtiyaç duyarlar. Bu dönemlerde 1 m2 çim alana 10 lt su verilmelidir. Susuzluğun ilk belirtisi çimlerdeki yaylanmanın azalmasıdır.
Çime bastığınızda eğer çim tekrar eski haline gelmiyorsa susuzluk başlamış demektir. Özellikle Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında sulamanın verimini arttırmak ve güneş ışınları ile suların buharlaşmasını en aza indirgemek için gece sulamalarına ağırlık verilmelidir. Çim alan içinde kalan ağaç ve çalıların ayrıca sulanmasına gerek yoktur.
 
Çimlerin su ihtiyaçı:
Çimlerin de yeterli suya ihtiyacı vardır. Yağmurun yetersiz olduğu özellikle son yıllarda yağmur yağmayan ülkemizde çimler için uygun ve sağlıklı sulama rejiminin seçilmesi gerekmektedir.
 En iyi çim verimin elde edildiği alanlar aralıklarla yoğun sulamanın yapıldığı alanlardır. Çim alanlarının su ihtiyacı ortalama olarak haftada 2,5-3 cm dir. Bu miktarda sulama, toprağın 8-10 cm derinliğinde ıslanmasına neden olacaktır. Bu su miktarı ile çim kökleri daha derinlere ulaşarak gelişmesine neden olacaktır. Toprağın yapısı, su tutma ve sulama miktarıda çimin gelişmesinde etkili olmaktadır.
 
Tabloda toprak yapısı, çim alanda saatte su tutma kapasitesi ve suyun 2,5-3 cm. derinliğe nüfüs etmesi için gereken su miktarı verilmiştir. Çim alanlarının sulama ihtiyacı genel olarak yaz döneminde artmaktadır. Diğer mevsimlerde; ekstrem kurak geçen zamanlarda sulama yapılır. Çimlerde sulama miktarı sahanın sulanma derinliği ile ölçülür. Verilen suyun minimum 10 cm maksimum 25 cm derinliğe inmesi gerekir. Suyun toprak tarafından alınabilme tavında ve bünyesinde olması gerekmektedir. Mevsime göre 1 sulama periyodunda m²ye 25 ile 40 litre su ihtiyacı olmaktadır.
 

Toprak Yapısı

Saatteki Su Tutma Kapasitesi

2,5-3 cm derinliğin ıslanması için gereken zaman

Kumlu

5 cm

0,5 saat

Kumlu+organik madde

2,5 cm

1 saat

Organik maddeli

1,5 cm

2 saat

Milli+organik

1,2 cm

2,2 saat

Killi+organik

1 cm

3,3 saat

Killi

0,5 cm

5 saat

Özellikle son yıllarda küresel ısınma nedeni ile tüm dünyada yaşan kuraklık ülkemizi de etkilemiştir. Bir çok büyük şehrimizde içme suları belirli aralıklarla kesilerek sıkıntı giderilmeye çalışılmıştır. Sıkıntının hat safaya ulaşmış olması haber kanallarına yansıyarak;  barajlarda kalan su miktarları bir çok televizyon ve haber kanallarında haberlerden hemen sonra halka duyurulmaya başlanmıştır. Suyun her geçen gün azaldığı dünyamızda 15-20 yıl gibi yakın bir zamanda tıpkı petrol ve doğalgaz gibi; su da uluslar arası ilişkileri etkileyen unsur olarak önemini koruyacaktır. Konuyla ilgili Meslek Odaları ve bilim adamlarının, yıllardır siyasi otoriteyi ve basın yoluyla kamuoyunu önlem alınmadığı takdirde, su sorunun olacağı ve bu durumdan en fazla etkilenen bölgenin ise, Orta Anadolu‘nun olacağı yönündeki uyarılarına rağmen, yetkililerce zamanında önlem alınamamıştır

Peyzaj Mimarları, gelişen teknoloji ile sulama sistemlerinde Otomatik Yağmurlama Sulama Sisteminin yanısıra; ağaçlandırma alanlarında, sık çalı dikimi ile kitlesel etki yaratılan alanlarda ve çiçek dikimi yapılmış alanlarda Damlama Sulama Sistemine geçilmesinin acil olduğu ve su kayıplarının önlenmesi için gerekli en etkin yöntem olduğunu söylemektedirler. Bütün bu su sıkıntısına rağmen az miktarda kalan suyun hoyratça ve düzensiz kullanılması gelecek yıllarda su ihtiyacının karşılanamamasına neden olacaktır.

Yukarıda çim alanların toprak yapısına göre su ihtıyaçları verilmiştir. Özellikle büyükşehirlerde her geçen yıl çim alanların miktarları artırılmaktadır. Şehir içinde çim alanları olarak düzenlenmiş yeşil bölgelerin; yağmur yağmayan yaz aylarında içme kullanma suları ile sulanması gerekmektedir. Zaten sıkıntılı olan suyun büyük bölümü çim alanlarının sulanmasında kullanılacaktır. Çim alanları, diğer yeşil alanlardan su ihtiyacının yüksek miktarda olması ile ayrılmaktadır. Aslında çim alanları için kullanılan su miktarı, sulama için gerekli olan işçilik masrafı ve çim alanların sulanması için ihtiyaç duyulan ekipman masraflarının tamamanın hesaplanması büyük kentlerde yüksek maliyetler tutmaktadır. Bu nedenle özellikle büyük kentlerde bütün bu maliyetler göz önüne alınarak çim alanları yerine sık kısa yoğun çalı ve ağaç dikim alanları oluşturulmalıdır.

Gelinen noktada ise, Ankara ve İstanbul su sorunun yaşandığı şehirler listesinde ilk sırada yer almaktadır. Özellikle Ankarada kişi başına düşen yeşil alan miktarı 7.5 m2 olarak açıklanmaktadır. Bu alan çim alanı, ağaçlandıılmış alan ve rekreasyon alanlarından oluşmaktadır. Bu alanın içerisinde sulanan çim alanı miktarı ayrı verilmiş olsa idi toprak yapısına göre sadece çim alanlarının  su ihtiyaci ve diğer maliyetleri hesaplanabilirdir.  

Uzmanlar tarafından 202.000 m2 lik alanıyla Ankara\'nın yeşil alan miktarına önemli bir katkısı olan ve "AŞTİ bağlantı yolları" olarak tanımlanan yerin tamamının çim alan olmasının hatalı bir planlama olduğu, yeniden yapılandırılması gerekliliği, günlük su tüketim kapasitesinin çok yüksek olduğu ve şehir şebekesinden yapılan sulama ile çok maliyetli bir alan olması gerekçesi ile çim alan tesisinden derhal vazgeçilmesi gerektiği savunulmaktadır.

Alternatif olarak, aynı alanda yapılacak olan yeni projelendirmede, kademeli olarak çim alanların terk edilmesi ve yoğun çalı ve yer örtücü bitkilerle uygulamanın yapılması gerekmektedir.   Diğer yandan çim alanlarında hortumla sulamadan kaynaklı su kayıpları üzerine Otomatik Yağmurlama Sulama Sistemi uygulamalarına geçilerek su kayıplarını önlemeye çalışılmalıdır. Sistem değişikliklerine başlanarak belediyelerin sorumluluğunda olan tüm alanlarda özellikle cadde, bulvar ve refüj sulamalarında hortumla sulamaya son verilerek su kayıpları en aza indirilmelidir.    

Diğer İçerikler