ÇevreBilgileri
Endüstriyel Atık Yönetim Planı
Üretim, tüketim ve hizmet faaliyetleri gösteren kurum, kuruluş ve işletmelerden kaynaklanan tehlikeli atıkların üretildikleri yerlerde ayrı toplanması, geçici depolanması, taşınması ve bertaraf edilmesi ile ilgili esasları düzenleyen Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ile bazı tehlikesiz atıkların yönetimine yönelik esasları düzenleyen Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği uyarınca; tehlikeli atık üreticileri “3 Yıllık Tehlikeli Atık Yönetim Planı” hazırlamakla, bazı tehlikesiz atıkların üreticileri de “Tehlikesiz Atık Yönetim Planı” hazırlamakla yükümlü tutulmuşlardır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 04.06.2012 tarihli ve 9223 sayılı yazısı ile; Sanayi faaliyetleri neticesinde aynı anda tehlikeli ve tehlikesiz atıkların oluşabilmesi nedeni ile atık yönetimine yönelik planlamaların tüm atık türleri düşünülerek yapılması gerektiği bildirilerek Tehlikeli ve Tehlikesiz tüm atıkları içeren atık yönetim planları ile ilgili yapılacak güncellemelerde ve yeni hazırlanacak planların “Endüstriyel Atık Yönetim Planı” şeklinde hazırlanması gerektiği talimatı verilmiştir.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından formatı hazırlanan “Endüstriyel Atık Yönetim Planı” faaliyetleri sonucu tehlikeli ve tehlikesiz atık üretimi olan işletmeler tarafından hazırlanarak, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne sunulması gerekmektedir.
Atık üreticileri tarafından hazırlanarak Müdürlüğe sunulan ve Müdürlüğün uygun bulması ile onaylanan atık yönetim planları onay tarihinden itibaren 1 yıl geçerli olup bundan sonra onaylanacak atık yönetim planlarında ayrıca geçerlilik süresi belirtilecektir. Her atık yöneticisi tarafından geçerlilik süresi dolmadan Müdürlüğe yeni (revize) atık yönetim planının sunulması ve Bakanlıkça/Müdürlükçe yapılan denetimler esnasında Bakanlığa/Müdürlüğe geçerlilik süresi dolmamış atık yönetim planlarının sunulması gerekmektedir. Endüstriyel Atık Yönetim Planı Formatı ilgili yukarıda belirtilen hususlara aykırı davranılması halinde 2872 Sayılı Çevre Kanunu kapsamında İdari Para Cezası uygulanacaktır.
Endüstriyel Atık Yönetim Planlarının Hazırlanmasında Dikkat Edilecek Hususlar
1- İlimizde faaliyet gösteren atık üreticileri tarafından hazırlanacak Endüstriyel Atık Yönetim Planlarının sadece Valiliğimizce belirlenmiş format doğrultusunda hazırlanması gerekmektedir.
2- Plan formatının 3. Bölümünde tanımlanan ek bilgi ve belgelerin eksiksiz olarak plan ekinde yer alması gerekmektedir. Söz konusu ekler ile ilgili olarak;
- Yapı kullanma izin belgeleri tesis dışına daha sonradan inşaa edilmiş kapalı geçici atık depolama alanlarını da içermelidir. Yapı Kullanma İzin Belgesinden muaf yapılar için resmi kurum/kuruluşlardan alınmış belge örnekleri (elektrik,su faturaları gibi) sunulmalıdır.
- İşletme genelinde yürütülen tüm faaliyetlere yönelik Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamındaki değerlendirme yazısı Müdürlüğümüzden alınmış Kapsam Dışı görüş yazısı, ÇED Gerekli Değildir Karar belgesi yada ÇED Olumlu karar belgesinin bir sureti şeklinde olup bu yazı yada belgenin bir sureti plana eklenmelidir. Bu yönetmelik kapsamında değerlendirilmemiş olan işletmeler tarafından öncelikli olarak Müdürlüğümüz ÇED Şube Müdürlüğüne başvurulması ve bu değerlendirme sürecinin tamamlanmasının sağlanması gerekmektedir.
- Kapasite raporları güncel olmalı ve geçerlilik tarihleri uygun olmalıdır.
- İşletme proseslerine ilişkin iş akım şemaları ve açıklamaları kapasite raporları ile uyumlu olmalıdır. Kapasite raporunda yer alan tüm makine ve ekipmanlar tanımlanmalıdır
- Tehlikeli atık geçici depolama alanları için Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası genel sorumluluk sigortası branşında ruhsatı bulunan bütün sigorta şirketleri tarafından yapılabilmekte olup sigorta poliçelerinde tehlikeli atıkların ve geçici depolama alanlarının tanımlı olması gerekmektedir.
- Atık Minimizasyon uygulama izinleri ile ilgili bilgi, sadece kendi atıklarını kendi tesisleri içinde bertaraf eden yada geri kazanımını yapan tesisler için istenmekte olup bu işlemleri yapan tesislerin Bakanlığımız Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğünden izin/onay/uygun görüş almaları gerekmektedir.
- Atıklar ile ilgili sözleşme zorunluluğu sadece tıbbi atıklar ve bitkisel kızartmalık yağlar için mevcut olduğundan bu atıkların üreticileri tarafından ilgili kurum/kuruluşlar ile sözleşme yapılması gerekmektedir. Diğer atık grupları için (atık akü, atık yağ, muhtelif tehlikeli ve tehlikesiz atıklar) sözleşme zorunluluğu bulunmamaktadır.
- Atıklar ile ilgili analiz zorunluluğu özellikle düzenli depolama tesislerine gönderilen atıklar ile atık yağlar (motor yağları hariç) için mevcut olup özel durumlarda ilgili İdarelerce istenmemiş ise diğer atıklar için analiz zorunluluğu yoktur.
3- Planın 4. Bölümünde işletme bünyesinde oluşan/oluşması muhtemel tüm atıkların tanımlanması gerekmekte olup işletme içinde yer alan tüm üretim, tüketim ve hizmet faaliyetleri atıkların oluşum kaynakları, periyotları ve tahmini miktarları açısından değerlendirilmelidir. Planda tüm tehlikeli atıklar ile Bazı Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanımı Tebliği kapsamında kalan atıkların yer alması gerekmektedir. (Ambalaj Atıkları, Ömrünü Tamamlamış Lastikler ve Evsel Nitelikli Katı Atıklar gibi özel mevzuatı bulunan tehlikesiz atıklara yer verilmeyecektir.)
4- Planın 5. Bölümünde yer alan tablolarda işletme genelinde oluşan atıklar Atık Yönetim Genel Esaslarına İlişkin Yönetmeliğe göre atık kodlarına göre tanımlanmalı, bu atıkların bertaraf/geri kazanım yöntemleri sadece bu yönetmelikte tanımlı D ve R kodlarına göre yapılmalıdır. Bu kodlar atıkların gönderildiği, gönderileceği yada gönderilebileceği lisanslı tesislere göre düzenlenmelidir.
5- Planın 6. Bölümünde yapılacak 3 yıllık atık miktarı tahminleri atık oluşum periyotları dikkate alınarak yapılacak olup düzenli periyotlar ile oluşmayan atıklar için miktar belirtilmesi zorunlu olmamakla birlikte atıkların bu tabloda tanımlı olması gerekmektedir.
Endüstriyel Atık Yönetim Planı
6- Yine planının 6.2.1 bölümünde, Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik 5. Maddesinde yer alan “Atık üretiminin ve atığın zararlılığının, 1) Doğal kaynakların olabildiğince az kullanıldığı temiz teknolojilerin geliştirilmesi ve kullanılması, 2) Üretim, kullanım veya bertaraf aşamalarında çevreye zarar vermeyecek veya en az zarar verecek şekilde tasarlanan ürünlerin pazarlama ve teknik gelişiminin sağlanması, 3) Geri kazanım sonrasında geriye kalan tehlikeli maddelerin nihai bertarafı için uygun tekniklerin geliştirilmesi ve uygulanması, suretiyle önlenmesi ve azaltılması esastır.” hükmü uyarınca işletme bünyesinde alınan/alınması planlanan tedbirler ve bu doğrultuda yapılan/yapılacak çalışmalar hakkında bilgi verilmesi gerekmektedir.
7- Planın 7. Bölümünde, İşletmede oluşan atıkların gönderildiği tesislere ilişkin bilgiler kısmında sadece atık gönderimi yapılan işletmelere ilişkin bilgilere yer verilmesi gerekmekte olup halihazırda atık gönderilmemiş tesislere ilişkin bilgilere yer verilmemesi gerekmektedir. Henüz oluşmamış ve daha önceden de hiçbir tesise gönderilmemiş olan atıklar için ise sadece açıklama/dipnot verilmesi yeterli olacaktır.