ÇevreBilgileri

Yani kimin ne kadar hangi atıktan ürettiği ve bu atıkları hangi şartlarda ne kadar ve nasıl geçici depoladığı, nerede ve nasıl bertaraf ettiği tam olarak bilinmemektedir.  

 

Üretici atıklarını yanlış ve/veya eksik olarak beyan etmektedir.

Bilinçli yada bilinçsiz olarak (atığın tanınmaması nedeniyle) atık üreticisi atıklarını idareye doğru olarak bildir(e)memektedir.  

 

Atık bertaraf/geri kazanım tesislerinin yetersiz sayıda ve kapasitededir.

Ortaya çıkan atıkların (özellikle tehlikeli atıkların) bertaraf edileceği yada geri kazanılacağı tesisler ülkemizde yeni yeni kurulmaya başlamıştır. Tüm tehlikeli atıkların bertaraf edilebildiği tek bir tesis (İZAYDAŞ) bulunmaktadır.

 

Bunun dışında bazı yanabilir nitelikteki atıkları alternatif yakıt olarak kullanabilen lisanslı Çimento Fabrikaları da bu ihtiyacı karşılamakta yetersiz kalmaktadır.

 

Özellikle Tehlikeli nitelikteki arıtma çamurları gibi özel olarak hazırlanmış zemine sahip tehlikeli atık düzenli depolama alanlarının yetersizliği konusunda da sıkıntılaryaşanmaktadır.

 

Bu sebeplerle atıkların tesis içerisinde maksim depolanma süreleri aşılmakta ve idare ile de (Çevre ve Orman Bakanlığı ve İl Çevre ve Orman Müdürlükleri) zaman zaman problemler yaşanmaktadır.

 

Atık bertaraf geri kazanım tesislerinin sınırlı sayıda olması, hatta bazı konularda tek tesisin bulunması Tekel ortamı oluşturmakta ve üretici atık bertarafı için fahiş fiyatlarla karşı karşıya kalmaktadır.

 

Atıkların taşınması için uygun nitelikte ve yeterli sayıda lisanslı aracı mevcut değildir. Atık bertaraf / geri kazanım tesislerinin yetersizliği gibi tehlikeli atıkları ve atık yağları taşıyan lisanslı taşıyıcıların sayısı yetersiz olup bu da üreticinin bertaraf tesisi ile anlaşsa bile bu atıkların tesise ulaştırması konusunda sıkıntılara yol açmaktadır.

   

 

 

 

Lisanslı taşıyıcıların ve/veya bertaraf/geri kazanım tesislerinin maliyet nedeniyle az miktarda atık üreten üreticilerden atıkların alınması konusunda isteksiz davranması.

 

Belediyelerin finans kaynaklarının sınırlı olması. Özellikle düzenli katı atık depolama alanlarının kurulması başta olmak üzere, kentsel atık su arıtma tesislerinin kurulması gibi konularda yatırım yapması gereken belediyelerin maddi  kaynakları sınırlı durumdadır. Bu da belediyelerin toplamış oldukları atıkları uygun şekilde bertaraf edememesine neden olmaktadır.

 

Gerek halk gerekse sanayici çevresel risklerin tam olarak bilincinde değildir. Üretilen atıkların uygun şeklide bertaraf edilmemesi durumunda bunun bir kirliliğe yol açacağı ve nihayetinde bu kirliliğin tekrar döneceği konusunda eğitim eksikliği bulunmaktadır.

 

ATIK YÖNETİMİNDE KARŞILAŞILAN SORUNLARA KARŞI ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

·    Atıklar Konusunda Bu Zamana Kadar Hiçbir Çalışma Yapmadık. Nereden Başlamamız ve Ne Yapmamız Lazım?

Bu durumda ne yapılabilir:

Eğer bir tesis atıklar konusunda hiçbir çalışma yapmamış, atıklarını ayrı toplamamış, herhangi bir beyan formu doldurmamış veya bildirimde bulunmamışsa nereden işe başlayıp ne yapabilir? Bu durumda yapılacak ilk işlem Atık Yönetim Planı hazırlamaktır. İşe atık yönetim planı ile başlayın. Plan hazırlama ve onay esnasında diğer yükümlülükler de yerine getirilmeye başlanacaktır. Öncelikle tesiste oluşan tehlikeli atıklar nelerdir (Tehlikeli atıklar, atık yağlar, atık pil-aküler, tıbbi atıklar dahil)onu belirleyin. Bu atıkların Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinin Ek-4 listesindeki EWC Kodunu  (atık kodu) tespit edin. Bu atıkların kaynağında ayrı toplanması için atığın türüne uygun konteynırlar temin edin ve uygun noktalara bu konteynırları yerleştirin. Konteynır üzerine atılacak atığın adını ve kodunu yazın. Daha sonra bu atıkların tesiste geçici depolanması için uygun bir geçici depolama alanı oluşturun. Bu atıkların geri kazanılacağı yada bertaraf edileceği lisanslı tesisleri belirleyin. Daha sonra atık yönetim planını formatına uygun olarak doldurun ve ekinde atık beyan formu ve atık yağ beyan formunu da ekleyerek onay için ilgili valiliğe (İl Çevre ve Orman Müdürlüğü) gönderin. Atık yönetim planına ve atık beyan formlarına, atık yönetiminin şu tarihten itibaren uygulanmaya başlandığı ve atıkların ayrı toplandığı hususularını ekleyin.

   

 

 

 

·    Atıkların Bertaraf Edileceği Tesis Bulunamıyorsa :

      Atık Yönetiminde karşılaşılan en büyük sorun atıkların bertaraf edileceği yada geri kazanılacağı tesisin bulunmaması veya bu tesislerin kapasitesinin dolu olması nedeniyle atık kabul etmemesi yada atıkların alınması için çok ileri bir tarihe randevu verilmesidir. Bu sebeple Tehlikeli atıkların tesis içerisinde maksimum geçici depolanma süresi olan 180 günlük süre de ister istemez aşılmaktadır.

Bu durumda ne yapılabilir:

        İlk olarak atıklar geçici depolama sahasında uygun ve güvenli bir şekilde depolanmaya devam edilir. Bu arada atığı almaya yetkili olan bertaraf ve geri kazanım tesisinden alınan cevap (olumsuz cevap bile olsa) idareye (İl Çevre ve Orman Müdürlükleri/ Çevre ve Orman Bakanlığı) bir dilekçe ekinde atığın bertarafa gönderilemediği ve mecburen geçici depolama işlemine devam edildiği, bu arada atıkların bertarafı ile ilgili çalışmaların devam ettiği hususları açıklanarak bildirilir. Bu arada atığın lisanslı ara depolama tesisine gönderilmesi veya varsa alternatif bir bertaraf/geri kazanım tesisine gönderilmesi için araştırma / görüşmeler yapılır ve en kısa sürede atık gönderilmeye çalışılır.

 

·    Az Miktardaki Atıklar Nasıl Bertaraf Edilebilir.

      Az miktarda atık üreten tesislerden atıkların miktarının yetersiz bulunması nedeniyle alınmaması:

Bu durumda ne yapılabilir:

        Bu durumda ise benzer atık üreten komşu veya yakın tesisler ile temasa geçilerek ortak hareket edilmesi, taşıyıcının gelmesi durumunda birkaç tesisten benzer atıkların alınması sağlanabilir. Az miktarda atık üreten tesisler birbirlerine yakın mesafede ise aralarında sözleşme yaparak tehlikeli atık geçici depolama sahasının ortak kullanılması gibi hususlarda işbirliği yapılabilir.